Atos genoemd als belangrijkste obstakel voor de invoering van biometrische gegevens aan de EU-grenzen

De ESS (European Social Survey) zal pas in 2025 of zelfs 2026 operationeel zijn. Dit is het vierde uitstel sinds het project in 2019 van start ging. In dit project, waarbij Leonardo, IBM en Atos betrokken zijn, is het Atos dat op de korrel wordt genomen.

Afgelopen augustus hield de Europese commissaris voor Binnenlandse Zaken, Ylva Johansson, een vurige toespraak over de aanstaande lancering van een “intelligent” grenssysteem dat de bewegingen van honderden miljoenen reizigers die de Unie binnenkomen en verlaten zou volgen met behulp van vingerafdrukken en gezichtsherkenning. Het systeem zou op 10 november worden gelanceerd. Maar er kwam niets van terecht. En dat is het nog steeds niet.

Vierde vertraging

Volgens officiële bronnen zal het inreis-/uitreissysteem niet voor 2025 operationeel zijn. Of zelfs 2026, volgens sommige waarnemers. Dit is de vierde keer in vijf jaar dat het project vertraging oploopt. En volgens interne correspondentie tussen EU-functionarissen en onderaannemers, geraadpleegd door Bloomberg en Lighthouse Reports, is Atos grotendeels verantwoordelijk.

Atos, verantwoordelijk voor de bouw van het grootste deel van de hardware en software van EES in het kader van een contract van 142 miljoen euro dat in 2019 werd toegekend, heeft te kampen gehad met tal van uitdagingen, waaronder onvolledige installaties, slecht geconfigureerde apparatuur en onervaren personeel. EU-Lisa, het agentschap dat toezicht houdt op de grootschalige IT-projecten van de EU, heeft herhaaldelijk op deze problemen gewezen en benadrukt dat Atos cruciale mijlpalen niet heeft gehaald.

Een brief uit 2022 van EU-Lisa uitvoerend directeur Krum Garkov noemde vertragingen bij het implementeren van bugfixes, ontbrekende hardware en transportproblemen als emblematisch voor het disfunctioneren van het consortium. Interne bronnen bevestigden dat Atos de hoofdverantwoordelijke was voor deze mislukkingen, waarbij twee EU-functionarissen opmerkten dat het bedrijf de complexiteit van het project had onderschat.

Zorgen van de lidstaten

De vertragingen hebben al gevolgen gehad. Frontex, het EU-agentschap voor grensbeheer, heeft 130 medewerkers moeten overplaatsen die zouden werken aan het European Travel Information and Authorisation System (ETIAS), een 200 miljoen euro kostend visumontheffingsinitiatief op basis van EES-technologie. Lidstaten hebben ook hun zorgen geuit over de staat van gereedheid van het systeem en Frankrijk, Duitsland en Nederland hebben zich officieel verzet tegen de lancering op 10 november.

Dit wanbeheer door Atos en haar consortiumpartners, IBM en Leonardo SpA, roept vragen op over het vermogen van de EU om dit complexe systeem te implementeren.